Wpis z sercem i ligaturą ♥
Początkowo zamierzałam nie ulegać presji, całkowicie zignorować dzisiejsze święto i uraczyć Was wpisem o abugidach kanadyjskich. Ale ojos que no ven, corazón que no siente ("czego oczy nie widzą, tego sercu nie żal"), a o abugidach jeszcze będziecie mieli okazję tu poczytać. W końcu dałam się ponieść romantycznej atmosferze, zmieniłam koncepcję i z okazji walentynek postanowiłam wybrać dla Was kilka idiomów i wyrażeń związanych z sercem.
Kiedy przyszło do wyboru języków, zupełnie nie mogłam się zdecydować, postanowiłam je więc wylosować. Z zestawu literek do gry w Scrabble wyciągnęłam H jak hawajski i F jak francuski. Wylosowało się też Ą, które z przyczyn technicznych musiałam pominąć; dlatego dziś będzie mowa głównie o tych dwóch językach. Spodobał mi się ten sposób i chyba będę go stosować w przyszłości. Zaczynajmy!
W języku hawajskim serce określa się wyrazem puʻuwai. Pierwotnie oznaczał on serce (a czasem i płuca) jako organ, ale później zaczęto go używać również w bardziej "zachodnim" znaczeniu siedliska emocji. W tym właśnie znaczeniu po raz pierwszy został użyty w pieśni z 1853 roku - czyli stosunkowo niedawno.
Wyraz ten pojawia się w niektórych hawajskich określeniach charakteru człowieka, które w sumie są czytelne i w naszej kulturze:
Po francusku serce to le cœur, zapisywane również po prostu jako le coeur. W tym miejscu pozwolę sobie na kolejną dygresję - nie mogę nie wspomnieć o tym, że znaki takie jak "œ" (czyli złożone z dwóch lub trzech liter, w tym przypadku z "o" i "e") nazywamy ligaturami. To całkiem dobry temat na walentynki, bo litery w tych znakach wyglądają, jakby się przytulały, albo co najmniej trzymały się za rączki (uprzedzałam, że jestem językowym zboczeńcem).
Co ciekawe, ligaturą jest znak &, który powstał z połączenia liter łacińskiego spójnika et ("i"). Może nie widać tego na pierwszy ani drugi rzut oka, ale podobno tak właśnie jest. Do ligatur zalicza się także znak ℞, oznaczający receptę, oraz doskonale nam znaną "małpę": @.
Dosyć już o macających się literkach, wróćmy do serca. Występuje ono w bardzo wielu francuskich powiedzeniach; na dziś wybrałam dwa podobne do polskich i jedno nieco bardziej zaskakujące:
Miło mi, że w ten szczególny dzień chciało Wam się czytać o językach. A teraz idźcie kogoś przytulić 😊
Me ke aloha pumehana,
~ Wintermute
Kiedy przyszło do wyboru języków, zupełnie nie mogłam się zdecydować, postanowiłam je więc wylosować. Z zestawu literek do gry w Scrabble wyciągnęłam H jak hawajski i F jak francuski. Wylosowało się też Ą, które z przyczyn technicznych musiałam pominąć; dlatego dziś będzie mowa głównie o tych dwóch językach. Spodobał mi się ten sposób i chyba będę go stosować w przyszłości. Zaczynajmy!
W języku hawajskim serce określa się wyrazem puʻuwai. Pierwotnie oznaczał on serce (a czasem i płuca) jako organ, ale później zaczęto go używać również w bardziej "zachodnim" znaczeniu siedliska emocji. W tym właśnie znaczeniu po raz pierwszy został użyty w pieśni z 1853 roku - czyli stosunkowo niedawno.
Wyraz ten pojawia się w niektórych hawajskich określeniach charakteru człowieka, które w sumie są czytelne i w naszej kulturze:
- puʻuwai ʻeleʻele - dosł. "czarne serce" ("łotr, łajdak")
- puʻuwai hao kila - dosł. "serce z żelaza i stali" ("odważny")
- puʻuwai hāmama - dosł. "otwarte serce" ("szczodry")
Po francusku serce to le cœur, zapisywane również po prostu jako le coeur. W tym miejscu pozwolę sobie na kolejną dygresję - nie mogę nie wspomnieć o tym, że znaki takie jak "œ" (czyli złożone z dwóch lub trzech liter, w tym przypadku z "o" i "e") nazywamy ligaturami. To całkiem dobry temat na walentynki, bo litery w tych znakach wyglądają, jakby się przytulały, albo co najmniej trzymały się za rączki (uprzedzałam, że jestem językowym zboczeńcem).
Co ciekawe, ligaturą jest znak &, który powstał z połączenia liter łacińskiego spójnika et ("i"). Może nie widać tego na pierwszy ani drugi rzut oka, ale podobno tak właśnie jest. Do ligatur zalicza się także znak ℞, oznaczający receptę, oraz doskonale nam znaną "małpę": @.
 |
| Ligatura œ. Źródło: Wikimedia Commons |
 |
| Przykłady ligatur. Źródło: Wikimedia Commons |
 |
| Inne przykłady ligatur wypatrzone przeze mnie w pięknym wydaniu La Pérégrination vers l'Ouest (西遊記, Xī Yóu Jì) |
Dosyć już o macających się literkach, wróćmy do serca. Występuje ono w bardzo wielu francuskich powiedzeniach; na dziś wybrałam dwa podobne do polskich i jedno nieco bardziej zaskakujące:
- avoir le cœur sur la main - "mieć serce na dłoni, być szczodrym"
- avoir un cœur d'or/en or - "mieć złote serce"
- avoir/être un cœur d'artichaut - "mieć serce karczocha" lub "być sercem karczocha", czyli być niestałym w uczuciach, łatwo się zakochiwać; powiedzenie to wzięło się stąd, że serce karczocha składa się z wielu listków, którymi można obdarować wiele osób 😉
Miło mi, że w ten szczególny dzień chciało Wam się czytać o językach. A teraz idźcie kogoś przytulić 😊
Me ke aloha pumehana,
~ Wintermute
Bardzo fajna ciekawostka z tymi ligaturami. Nie raz spotkałem się z tym w życiu a nigdy nie wiedziałem jak dokładnie nazywa się to zjawisko "przytulonych liter". Jak zwykle miło się czytało. Jeśli mogę coś zasugerować na przyszłość, chodzi o podpowiedzi, jak wypowiadać fonetycznie zagraniczne słowa :) Pozdrawiam!
OdpowiedzUsuń